Brainwash

'Je bent in 2014 half iphone en half mens.' Bam, dat kwam binnen, zaterdagmiddag tijdens de openingsact van Brainwash in Amsterdam. Dat is 'een festival voor iedereen die durft te denken', georganiseerd door 'Brandstof'. Deze club van vooral jonge denkers was op 1 december 2012 al verantwoordelijk voor 'Life!', een soortgelijk (denk)festival in de Beurs van Berlage. Een dag die ik niet snel zal vergeten. Ik ontdekte er mijn favoriete leerstijl: het bewust opzoeken van mensen die op gezette tijden met me willen meedenken over de essentiële vragen van het leven.

Afgelopen weekend was de Beurs van Berlage gereserveerd voor een ander festival: het Pint bokbierfestival (...) en dus week Brandstof deze keer uit naar Nes, hét intieme theaterstraatje in de buurt van de Dam. De 80 (!) programmaonderdelen waren er verdeeld over de ruimtes van Frascati, de Brakke Grond, het Comedy Theater, het Torpedo theatertje, NRC Café, een kroeg, een kelder en een tot voorleeskamer omgebouwd privé-appartementje. 'De sfeer is bewust intiem. Daardoor hebben de locaties een beperkt aantal plaatsen. Zorg dus dat je ruim op tijd bij de uitgekozen locatie bent', was vooraf de digitale waarschuwing. Toch werden door deze opzet heel wat mensen teleurgesteld. Zelfs lang in een rij staan bleek geen garantie dat je ergens naar binnen mocht om je te laten inspireren door degene(n) voor wie je vooral het ticket van Brainwash had gekocht. Als dan ook nog de catering op sommige plekken erg traag verloopt, is het onverstandig om je irritatiegrens proberen op te rekken. 'Je kunt je dan beter focussen op Plan B om op een andere plek alsnog ontspannen te kunnen rondhangen en geconcentreerd te luisteren', was het advies van festivalleider Laurens Knoop en dat bleek voor ons te werken. Vanaf 16 uur schrapten we op ons verlanglijstje de grote namen - die zien we straks toch wel bij de tv-registratie van Brainwash bij Human terug - en werden het thema en de diversiteit in vorm onze nieuwe selectiecriteria. Het resultaat: we ontdekten in hoog tempo nieuwe namen van denkers en locaties, die Annet en ik vanaf nu zullen koesteren. Bijvoorbeeld deze persoonlijke top 5:

1. Wiegertje Postma. Zij was een van de vier jonge acteurs die namens 'Das Magazin' een anti Ted-talk hielden. Ze lazen in Frascati hun essay voor waarin niet zoals bij TEDx het grote klein werd gemaakt, maar het kleine groot. De wijze waarop Wiegertje dat deed aan de hand van de Zwarte Pieten-discussie en de zware bedreigingen door gamers aan het adres van vrouwen die deze games te vrouwonvriendelijk vinden, was zo verrassend imponerend dat ze er een minutenlang applaus voor terug kreeg. A new star is born in de wereld van schrijvers en denkers.

2.  Die verwachting is in de media reeds uitgesproken naar de vier hoofdpersonen uit de 2Doc-documentaire 'Kinderen van het succes', van wie vooral Arjen Kleinherenbrink op Brainwash bewees dat Nederland nu al niet meer om deze student heen kan. Volgens Arjen gaat het er steeds minder om wie wij zijn, en steeds meer om hoe wij onszelf weten te verkopen. Hoe ingrijpend is deze productmentaliteit? Wat betekent het om te leven vanuit de vrees dat wie niet gezien wordt, niet bestaat? Op Twitter werd al gesuggereerd dat Arjan een verplichte tour langs scholen en collegezalen moet gaan maken.

3. Twee tips bleven hangen: die van Kleinherenbrink's filmcollega Haroon Sheikh over hoe je bereikt dat jezelf én je omgeving in vorm zijn en van Hans 'Lebbis' Sibbel over het grote gevaar dat je loopt als je te lang op een eiland blijft zitten.

Frascati vlak voor de opening van Brainwash

4. Toen Plan A nog werkte - aanwezig zijn bij de voordrachten van de grote namen - genoten we optimaal van Spinvis, Stine Jenssen en het Nederlands Kamerkoor bij hun geslaagde poging om ons als toehoorders via muziek en voordracht de belangrijke vragen van onze tijd te laten voelen. Van Spinvis heb ik zondag al een Spotify-lijst aangelegd, door Stine Jenssen gaat wat mij betreft na Brainwash een dikke streep. De uitleg: tijdens Life! was haar performance nog teleurstellend voorspelbaar, zaterdag was haar bijdrage aan de magische opening juist overtuigend.
Maar haar gedrag na afloop was hetzelfde.

Stine Jenssen 1.0 ?

Bij Life! was er een fraai ingerichte, centrale ruimte waar je in contact kon komen met andere festivalbezoekers én alle sprekers. Maar mevrouw Jenssen was toen al zeer selectief in wie met haar mocht praten, beantwoordde daarna ook geen mails en op mijn vraag zaterdag of het mogelijk was de tekst van haar inspirerende bijdrage te downloaden, zei ze kortaf: 'Je kunt m'n nieuw boek kopen' om vervolgens weg te lopen. Hoe geloofwaardig ben je dan als filosoof? Voor het antwoord op die vraag heb ik geen scherpdenkers nodig. Stine is tot het tegendeel is bewezen voor mij in elk geval meer 1.0 dan 3.0 en daar loop ik niet voor weg.

Het intieme, voormalig Parool- en nu Torpedo-theatertje

5. Gecharmeerd zijn we wel geworden van het intieme Torpedo-theatertje, met zijn boekenkast als mini-museum en eigenzinnige gasten - zoals zaterdag Laurens de Rooy over het, door iedereen te bezoeken anatomiemuseum Vrolik in het AMC en dichter Daan Doesborgh. We komen er zeker binnenkort terug om er op een woensdagavond het theaterprogramma 'De Mus' te ondergaan.

Zoals we ook bij een volgend bezoek aan Amsterdam weer aanschuiven in het NRC-café waar de sfeer bij drukte ontspannen blijft, de bediening vriendelijk en de menukaart ondanks zijn beperktheid je tot verrassende keuzes verleidt. Jammer dat er dan geen Next Speeddenkspel meer gespeeld zal worden, waarbij het lot je zoals zaterdag koppelt aan een mooie, maar onbekende vrouw die je op basis van je antwoorden op 8 levensvragen binnen 3 minuten sympathiek genoeg vindt om je eventueel mee te nemen in een bootje naar een onbewoond eiland. Vooral McFood voor je ego, maar wel leuk en ook een mooie werkvorm voor in het onderwijs.

Rebekka Reinhard: mooi maar niet overtuigend

Tegenvallers? Ja, die waren er ook bij Plan A en Plan B. Wat A betreft: de powertalk van Alain de Botton. Hij lijdt aan het Ken Robinson-syndroom: zijn missie blijft bijzonder, maar de verpakking is inmiddels te voorspelbaar. En bij Plan B: Rebekka Reinhard mag dan in Duitsland sinds haar boek 'Schön' wereldberoemd zijn, ook zij bewees weer dat je boodschap op zo'n podium alleen overkomt als je een geboren verhalenverteller bent en dat bleek ze niet te zijn.

In februari kochten we de allereerste kaartjes voor dit festival toen Brainwash zelfs nog geen Brainwash maar 'Het Nieuwe Denken Festival' heette. En voor de editie van 2015 zullen we weer voor een early-bird ticket gaan, maar wat ons betreft staat de organisatie nu voor de keuze: of terug naar één centrale plek als de Beurs van Berlage of een betere balans zoeken tussen denkers en pragmatici in de voorbereidingsfase. Al is er het besef dat dit advies na zo'n topdag als zaterdag een beetje als een verlangen van een te verwend kind klinkt...

Dutch Design Week 2014 (2)

Mijn eerste dag tijdens de Dutch Design Week 2014 besteedde ik bijna helemaal aan de Graduation Show van de Dutch Design Academy in de Witte Dame. Hoog niveau en grote diversiteit. Welke prototypes zijn me bijgebleven?

TOP
1. Ik maak me er elke dag schuldig aan. Te veel water in de waterkoker voor het dagelijks theemoment op de bank. Nils Chudy bedacht een eenvoudige, maar voor het milieu geniale oplossing: de Miito. Als die straks op de markt is - en dat gaat zeker gebeuren - vul ik m'n theebeker met precies genoeg water, plaats de beker op de inductiebasis en dompel vervolgens de, door Nils ontworpen roerstaaf in het water. De roerstaaf wordt verwarmd en vervolgens het theewater. Bekijk het filmpje maar.

2. Ook de moeite waard is het filmpje over het ontwerp van Govert Flint. Ik zit soms uren achter mijn bureau. Dat betekent compensatiegedrag in mijn vrije tijd als het om bewegen gaat. Govert heeft nu in samenwerking met het Scapino Ballet een prototype van een stoel - de Dynamic Chair - ontworpen waarmee je vanaf achter je bureau al sierlijk bewegend je pc of laptop kunt aansturen. De bewegingen zijn ook nog eens zo geselecteerd dat ze je sneller een geluksgevoel (b)lijken te geven....

3. Mijn Maakbare Mais is een lesprogramma van Janneke Bergholtz voor kinderen van 9 tot en met 12 jaar. Met een handboek en de kit leren de kinderen binnen 30 weken een maiszaadje om te toveren tot een lamp.

4. Van jong naar oud. Laura Koenen stimuleert met haar 'Losing One Self's' project oudere mensen om zelf tijdig met een voorbereiding op mogelijke dementie te beginnen door o.a. alvast een boodschap aan jezelf op video vast te leggen en lijstjes te maken. Alles wordt duidelijk naar het bekijken van deze vimeo-film. Haar vriendin en studiegenoot Malou van Dijck verzamelt natuurlijke materialen in een dorp of stad en maakt daar textielverf van, die ze gebruikt voor prachtige tafelsets (tafellaken en servetten) waarop de gebruikte bronnen in de natuur worden afgedrukt. Malou's droom: gemeenten die zo'n set als waardevolle, blijvende herinnering meegeven als inwoners naar elders vertrekken.






VERRASSEND
1. Binnenkort word ik opa en dan zal ik zeker regelmatig foto's van mijn eerste kleinkind maken. Maar na het project van Laura Cornet zal ik voorzichtig(er) zijn met het plaatsen van deze babyfoto's op Facebook. Laura vraagt zich namelijk af of baby's later wel zo gelukkig zijn met al die foto's en filmpjes op internet. Om daarover een maatschappelijke discussie uit te lokken heeft ze in babyspeeltjes cameraatjes en knopjes verwerkt waardoor de baby vanuit de wieg of box als het ware zelf meteen een foto op Facebook kan plaatsen. Natuurlijk laten de meeste mensen Laura weten dat ze dit te ver vinden gaan, maar ze doen het vaak zelf en ook nog zonder toestemming van de hoofdpersoon! Wie Laura's site bezoekt, komt ook terecht bij een ander mooi project van haar: een lifestyle magazine voor werklozen.

Lichtgevende tas

2. Marlies Schets ontdekte in het hoge noorden van Zweden dat de mensen daar maar weinig reflecterende materialen dragen, terwijl hun nachten een groot deel van het jaar erg lang zijn. Dat inspireerde haar om designstoffen en -accessoires reflecterend te maken. Het resultaat is even mooi als effectief:








3. Het project 'Imprint of skin' van textiel designer Floor van Doremalen. Een heerlijke toepassing van rubber in vloeren, douchegordijnen en muren (voor massage, scrubben, extra tinteling).









LEUK
Een 3D-geprint vlinderdasje , bewerkt met natuurlijke materialen en kleurstoffen. Staat al op m'n verlanglijstje. www.studio-eposh.com

AARDIG, MAAR.....
LIVE Life. Je legt wat mos en onkruid in een miniatuur kasje naast je pc of laptop, zorgt voor de juiste groeiomstandigheden en richt er een cameraatje op, dat je aansluit op je device. Vervolgens kun je het groeiproces extreem uitvergroot als wallpaper op je scherm volgen. Maar bedenker Sebastian Huvenaars, je moet natuurlijk wel vindbaar zijn als startende ondernemer. Geen eigen website, matig LinkedIn-profiel. Je hebt er wel zin in?

Dutch Design Week 2014 (1`)

Van droom naar daad, van denken naar doen. Van tekentafel naar tastbaar product. Van prototype naar (massa)productie. Ze willen het allemaal heel graag, de afgestudeerden van de Design Academy. Daarom maken ze veel werk van hun pres(en)tatie tijdens de Graduation Show, een essentieel onderdeel van de Dutch Design Week 2014 (DDW14). Dit internationale platform voor jonge designers en gerenommeerde  ontwerpinstituten lokt deze week bij de dertiende editie honderdduizenden bezoekers naar de binnenstad van Eindhoven. Verspreid over liefst 80 (!) locaties en 400 evenementen kun je in 9 dagen de allernieuwste designtrends bekijken.

Dat is ook voor mij te veel van het goede, maar twee dagen van mijn herfstvakantie lever ik er ook dit jaar graag voor in. Om dat enigszins te kunnen begrijpen, als opwarmer een korte reportage van Omroep Brabant over die Graduation Show in het gebouw van de Witte Dame:

Op diezelfde plek ontmoette ik in 2011 ook Bennie Meek. Voor zijn afstudeeropdracht was hij in 22 dagen met een camera letterlijk dwars door Nederland gelopen en had die ervaring vertaald in een versnelde landschapsscan. Bennie vertelde me openhartig over zijn dromen. Dat de VPRO zijn scan zou uitzenden of dat hij er een belangrijke filmprijs mee zou winnen. Helaas, tot nu toe bleef het bij een droom, getuige het handjevol kijkers op zijn Vimeo - kanaal, waar je zijn project in delen kunt bekijken. Bennie spookte door mijn hoofd toen ik deze week op onze ontmoetingsplek zoveel nieuw designtalent ontmoette. Wie van deze grote groep enthousiaste en bijna allemaal maatschappelijk betrokken ontwerpers kan straks zeggen dat zijn of haar droom wel werkelijkheid is geworden?



Over enkele dagen hoop ik het u alvast voor een deel te kunnen melden. Maar eentje kan ik met 100% zekerheid al verklappen, Dave Hakkens uit Helmond, de bedenker van het project Phonebloks en daardoor nu al samenwerkend met Google. Zijn idee is alleen op YouTube meer dan 20 miljoen keer bekeken...

:

Liefdesverklaring

Het was ook een zwoele avond, die 28 augustus 2010 in Nijmegen. Net als gisteravond in Breda en dat op 18 oktober..

Vier jaar geleden stond ik op uitnodiging tijdens NEC - Heerenveen in het uitvak tussen een handjevol Friese diehards. Een memorabel duel. Vroeg in de wedstrijd verving de debuterende Jasper Cillessen de geblesseerde Gabor Babos. De huidige Oranje- en Ajax-doelman werd na een aantal fraaie reddingen meteen tot Man of the Match uitgeroepen. Maar nog meer genoot ik die avond van ene Lasse Schöne. Hij speelde zo slim, effectief en bepalend dat ik ter plekke voorspelde dat hij nog eens bij een topclub zou eindigen. Voor gek werd ik verklaard. 

Gisteren hadden schoonzoon Dries en zijn vriend Patrick me verleid om 3,5 uur voor het degradatieduel van hun NAC tegen ADO Den Haag al deel te nemen aan de 'pre-party' van de fanatieke B-side, oftewel de 'ratten' van Breda en omgeving (voor de goede orde: 'rat' is in Breda een geuzennaam omdat die verwijst naar oud-international Rat Verlegh, die ervoor zorgde dat NAC in 1921 kampioen van Nederland werd). 


De 'pre-party place to be' bleek feestcafé 'Onze Henk' in de smalle Vismarktstraat te zijn. De voorspelbare combinatie van bruin, smal & veel geremixte smartlappen. De harde kern van NAC bestelt er Jupiler niet in een glas of in een flesje, maar per kratje. Echt verrassend was dat niet voor me, omdat ik eerder dit jaar het bekroonde voetbalboek 'Avondje NAC, een liefdesverklaring' van Sjoerd Mossou verslond. Dat is een van de allerleukste boeken uit onze sportliteratuur over de rijke historie, de vele culthelden en de bijzondere supporters van NAC: hondstrouw, authentiek, zonder poeha, ongevoelig voor modieuze supporterstrends en bovenal gepassioneerde bierdrinkers.

Met Dries en Kees voor feestcafé 'Onze Henk'.

Al die eigenschappen herkende ik op de stoep bij 'Onze Henk' al snel in 51-jarige Kees. In Rotterdam opgegroeid en nu filiaalhouder van Jumbo in de stad waar je als NAC-supporter zo min mogelijk wil komen (Tilburg). Via Heineken en online sites ritselt hij kaarten voor topduels in Engeland of Spanje, maar het meest geniet hij elke twee weken van een nieuw Avondje NAC. Daarvoor overbrugt hij graag per fiets de 2 x 12,5 km tussen z'n woonplaats Oosterhout en Breda. Op de terugweg valt hij regelmatig van z'n fiets. 'Een lang verhaal', zegt Kees. Lijkt me niet. Tig liters Jupiler gedeeld door zigzaggende fiets is omvallen (T/ZF= O). Maar ik sputter niet tegen, want ik wil z'n verhalen graag horen. Over z'n bloedmooie dochters die hij verboden heeft om naast palief op de B-side te komen staan, het EK in 1988 en de al uitblinkende Messi tijdens de finale van het WK 020 in 2005 in de Utrechtse Galgenwaard. Kees vertelt en showt trots hoe hij bij elke voetbalwedstrijd twee NAC-shirts draagt. Het 11-jaar oude Memory Shirt van NAC - Newcastle United en daarover het actuele wedstrijdshirt. 'Ook als ik naar een wedstrijd van Ajax of PSV ga, maar dan draag ik er voor de veiligheid toch wel een hoog opgeritst jack overheen.' 

Pre-party voor NAC - ADO Den Haag

Na de pre-party loopt Kees met de fiets aan de hand vanuit de binnenstad met ons mee naar het stadion. Hij vertelt nog steeds de ene na de andere anekdote. Ik geniet ondertussen stiekem van wat zich achter de ramen van de huizen in de Lunetstraat afspeelt. Een dwarsdoorsnede van het interieur en de mensen in de Nederlandse volksbuurten komt in nog geen vijf minuten voorbij. Heerlijk live-theater. Dan moeten we stoppen van Kees. Het is tijd voor zijn vast ritueel op de parkeerplaats van het stadion: een paracetamolletje 'voor het geval dat'. Handenschuddend ontwijkt Kees en daardoor deze ene keer ook wij de lange rij voor de controlepoortjes en staan we al snel met twee bekers festivalbier achter het doel in Vak G tussen de harde kern. Toch heel anders dan de plek die ik in stadions gewend ben, maar opnieuw ontdek ik dat tussen de supporters een voetbalduel veel intenser en leuker is dan vanaf de perstribune. Ruim 30 jaar beleefde ik een voetbalwedstrijd vooral vakmatig met m'n hoofd en werkte ik meestal ter plekke al een grondige analyse uit. Gisteravond bij NAC zette ik dat verstand even op nul, werd de koude analyse een hartstochtelijke yell en reageerde ik vanuit mijn hart. Dat voorkwam overigens niet dat ik ook deze keer een speler op het veld ontdekte met extra toegevoegde waarde voor het team. NAC-speler Joeri de Kamps (22), gevormd bij Ajax, al uitkomend voor Jong Oranje. Moet nog slimmer worden in duels, maar heeft het als defensieve middenvelder in zich om ooit weer in Ajax 1 te spelen. 

Het mag duidelijk zijn: van Joeri en de hele entourage heb ik gisteren erg genoten. Dankzij Dries, Patrick en Kees ben ook ik nu ingewijd in het geheim van een Avondje NAC. Het smaakt naar meer. En oh ja, het is uiteindelijk een teleurstellende 1-1 geworden, geloof ik... 

        

TEDxMaastricht 2014

Een levenlang leren is voor mij een vanzelfsprekendheid. Bewust van mijn favoriete leerstijl lever ik een dag per week graag een deel van mijn salaris in om bijzondere mensen te kunnen opzoeken. De ene keer kost dat eerst skypetijd of heel wat mailverkeer, de andere keer komen ze op een presenteerblad voorbij. Zoals maandag 13 oktober tijdens TEDxMaastricht 2014.

Over de houdbaarheidsdatum van het TEDx-concept bestaan twijfels. Ook bij mij. Er is sprake van overkill en 20 voordrachten achter elkaar vragen veel van je energie en concentratievermogen. Dat het ook anders kan, weet ik sinds het Denkfestival van Brandstof in de Beurs van Berlage in Amsterdam (december 2012). Dat kende ook TEDx-achtige presentaties, maar sloot als event meer aan bij de diversiteit aan leerstijlen en behoeftes van de bezoekers. Je kon er - naast het ondergaan van die inspirerende 'talks' - voor kiezen in andere ruimtes workshops rondom het centrale thema te volgen of deel te nemen aan tafel- en forumdiscussies. De meerwaarde zat zeker ook in de centrale, informele en creatief ingerichte plek waar je gedurende de hele dag het gesprek kon aangaan met sprekers en bezoekers. Een vorm van interactiviteit die veel verder reikt dan die van enkele sprekers die ietwat geforceerd hun publiek opdragen samen te bewegen of een spelletje te spelen.

Toch verliet ik maandag tegen vijven met een goed gevoel Theater aan het Vrijthof. Het team van TEDxMaastricht, en dan in het bijzonder chairman Jan Scheele, Jean-Paul Toonen, Ana Mihail en Gonny Willems, werden ruimschoots beloond voor hun zorgvuldige, maandenlange zoektocht naar goede sprekers. 'Wie vond jij de beste?' is doorgaans de meest gestelde vraag tijdens de pauzes en na afloop van elke TEDx-editie, dus ook in Maastricht. Het antwoord was dit jaar niet makkelijk te geven, want het niveau werd zelfs steeds maar hoger naarmate de dag vorderde.

Het meest geraakt werd ik door het verhaal van de Nederlandse fotojournalist Kadir van Lohuizen, die met gevaar voor eigen leven en een overdosis aan lef al heel wat wereldleed heeft vastgelegd. In Maastricht illustreerde hij dat met beelden en foto's van de uitzichtloze en mensonterende situatie van immigranten die de grens van Mexico naar Amerika proberen over te steken. Als spreker maakte hij me er nog eens bewust van welke impact het heeft als je op de juiste momenten stiltes durft te laten vallen. Dapper en gepassioneerd vond ik het verhaal van Anna Verhulst, dit jaar de jonge winnares van de lokale TEDxSpeakersPitch, over haar (gewonnen) gevecht tegen obesitas. De beste entertainer was opnieuw Paul Rulkens. Wat ik moet vinden van de soms shockerende  oproep van Agi Haines om 'iets veel groters met ons lichaam te doen' weet ik eigenlijk nog steeds niet, maar fascinerend was het in elk geval. En de openingsact van Koonian was meteen de leukste break.


Welke nieuwe inzichten zijn me, nu een dag later, bijgebleven? Bijvoorbeeld dat 30 procent van onze kleding  überhaupt niet wordt verkocht en 30 tot 40 procent alleen na forse kortingen. Gelukkig zijn er mensen die erover nadenken hoe dat anders kan, zoals Hasmik Matevosyan en Ismail Ferdous met zijn Cost of Fashion project. Als gadgetliefhebber weet ik nu door Pauline van Dongen dat ik mogelijk binnenkort een trui zal kopen waarin zonnecellen zijn geïntegreerd waarmee ik voldoende energie kan opwekken om m'n smartphone onderweg op te laden. Maar ook dat het modebeeld door 3D-printing snel zal veranderen en de elektrische auto's wel degelijk een grote toekomst hebben nu ze, o.a. door de Fastned-oplaadstantios van Michiel Langezaal  steeds sneller opgeladen kunnen worden.. En dat ik 21 maart 2015 zeker moet reserveren voor de tweede editie van TEDxYouth Maastricht op het United World College in Maastricht, want de presentaties van de leerlingen op deze TEDx waren bijzonder overtuigend.

Na de tedtalk van Rutger Bregman over een gratis basisinkomen voor iedereen weet ik nog beter waarom ik hem de beste journalist van De Correspondent vind en al een tijdje alles wil lezen en zien waarmee hij bezig is. Bekijk maar eens zijn tv-uitzending 'De noodzaak van een utopie'.

Het leukste gebruikte citaat was afkomstig van Einstein. Een medewerker vroeg hem waarom hij z'n studenten precies dezelfde vragen had voorgelegd als bij een toets een jaar eerder. Zijn reactie:"Omdat de meeste antwoorden nu anders moeten zijn'. En dat voor een bèta-man!

Kortom, er viel dit jaar heel wat te genieten tijdens TEDxMaastricht. Dat is overigens geen garantie als je zo'n event bezoekt. Wie het kritische, doorgaans slimme TED-publiek wil bekoren, moet veel, erg veel in huis hebben. Zo moet je je passie, innovatief idee of droom vanuit je hart én hoofd in perfect Engels, bij voorkeur met gevoel van humor, onder behoorlijke druk zo natuurlijk mogelijk kunnen vertellen. Een grote uitdaging, wereldprestatie of uniek idee alleen is onvoldoende. Dat bewees in Maastricht ongewild Christien Veelenturf. Ze is met haar aerodynamische fiets de, op twee na snelste vrouw op deze aardkloot en heeft haarzelf  en de rest van de wereld beloofd dat ze bij de volgende keer de beste zal zijn. Een beeldschone meid met zo'n missie is een combinatie die in de normale wereld een garantie voor succes is. Maar niet in de wereld van TEDx als je vooraf te lang je tekst uit je hoofd hebt geleerd. Dan schiet je, vanwege het zelf opgelegde, te hoge verwachtingspatroon meteen in de stress als je al bij de eerste zinnen voelt dat het alsnog fout dreigt te gaan. TEDx kent dan geen pardon. Voor niemand.

Ook niet als je in 2013 nog tot de beste dagvoorzitter bent uitgeroepen. Zelfs dat is blijkbaar geen garantie meer dat je een goede moderator voor een TEDx-event bent.Vraag het na maandag maar aan Stefan Wijers. Ondanks al zijn ervaring zondigde hij tegen het basisprincipe dat je best fouten mag maken als je maar dicht bij jezelf blijft. Maar in zijn voelbaar streven naar perfectie las hij vanaf de eerste minuut alles van z'n kaartjes af. Steeds vaker met verkeerde intonaties en pauzes en een lichaamstaal die regelmatig niet paste bij de boodschap van de spreker. Het zorgde in de zaal voor plaatsvervangende schaamte.

TEDx kent nu eenmaal zijn eigen wetten en ook Wijers blijft na maandag een erkend vakman. Voor de ruim 800 bezoekers van TEDxMaastricht 2014 was het in elk geval heel prettig dat dit TEDx-eam uit Limburg blijkbaar haarfijn weet hoe die wetten in elkaar steken. It's still possible.

 

Op geveul

Op gevoel en na heel wat overpeinzingen negeerde ik een aantal keren in mijn leven de verleiding het Heuvelland in te ruilen voor een 'moordjob' elders. Bijvoorbeeld als eindredacteur van het eerste Jeugdjournaal-team in Hilversum of als hoofdredacteur van een aantal vakbladen in Friesland

Drie jonge vrouwen in de Kloosterbibliotheek in Wittem lieten me zaterdagavond nog maar eens voelen dat het steeds de juiste beslissing was om zulke verleidingen te weerstaan. Ik kan en wil hier niet weg. Dyanne Sleijpen (Epen/24), Maud Wilms (Maasbracht/31) en Linda Zijlmans (Venlo/30) raakten daarom bij mij tijdens hun gezamenlijk theaterdebuut de juiste snaar door bijna twee uur lang dat wonderlijke Zuid-Limburg-gevoel bij mij bij bijna elk nummer op te roepen.

Eerlijk is eerlijk, na de eerste nummers had ik nog even wat twijfels. Niet over hun stemmen of karakters, die perfect bij elkaar passen omdat ze aanvullend zijn en toch een eenheid vormen. En ook toen al vond ik hun gedeelde kwetsbaarheid juist hun kracht. Maar de teksten hadden voor mij even nog een te hoog 'op 't benkske', 'kapelleke' en 'blumke'-gehalte. Wat veel 'vreuger' en dorps en wat weinig eigentijds en doorleefd. Net toen ik mijmerde over hoe een theatervoorstelling van dit zo talentvolle drietal over twintig jaar mij waarschijnlijk anders en nog meer zou raken - het leven heeft ze dan ongetwijfeld meer getekend - was daar opeens Maud Wilms met haar hartbrekend liedje over haar zoontje Arje met het Williams-Beuren Syndroom. Dat zorgde ervoor dat ik me vanaf dat moment zonder voorbehoud helemaal kon overgeven aan wat er door deze magische omgeving klonk.

Dus besloot ik na afloop de nieuwe single (met 5 liedjes) te kopen. Om vaker op weg naar mijn werk 'Zoe ze neet' af te spelen over leerlingen die het moeilijk hebben door hun thuissituatie.'Op Geveul' om het thuiskomen-gevoel te benadrukken als ik weer na een lange reis bij Nijswiller de autoweg en de stress inruil voor het Heuvelland, de natuur en de stilte. En tenslotte 'Des dich 't waas' van Linda als ik in Gulpen mijn eigen straat inrijd. Dank je wel, dames! 

Ouder worden (2)

Bijna elke dag begint confronterend. Ooit schijn ik met een paar serieuze sprongen uit het bed, in de douchecabine en vier minuten later bij de ontbijttafel gearriveerd te zijn. Moet heel leuk zijn geweest, schat ik zo in. Hoe anders en vooral harder is de realiteit nu. De eerste sprong van toen is nu een voorzichtig kraaksignaal uit de onderrug. Na het douchen start een tijdrovend proces van een druppeltje hier, zalfjes daar en daar en daar, extra mondwater, wat allergiepoeder, verplichte kniebuigingen en rek- en strekoefeningen. Ruim een half uur later is het witbrood met Nutella Chocoladepasta vervangen door yoghurt met muesli en raw- en superfood en liggen de ondersteunende vitamines en het pillendoosje al klaar opdat ik ze maar niet vergeet. Kortom, morgenstond heeft bij mij al een tijdje geen goud maar het zilver van ouderdom in de mond.
Gelukkig is het vervolg meestal wat minder ernstig. M'n auto begrijpt m'n dagelijks ochtendgevecht beter dan wie dan ook. Hij meldt elke ochtend heel subtiel dat ik m'n iPhone niet heb vergeten en gebruikt de display om me steeds keurig welkom te heten. En samen laten we vooral bij een stoplicht graag merken dat we er, ondanks veel te veel kilometers, nog altijd mogen zijn. Zoals vanochtend. Naast ons stond een irritant golfje met een jonge, pet(je) chauffeur al ronkend indruk te maken op de knappe, getatoeëerde vriendin naast hem. Ik aaide even over het stuur en was daarna net wat eerder vertrokken. 50 meter verder, bij het volgende stoplicht, nam het ongeduldig ronken naast ons toe en we zagen en voelden de glimlach op het gezicht van de bijrijdster. Het ultieme moment brak aan toen het petje zoveel gas probeerde te geven dat de motor prompt afsloeg. Anita naast hem kwam niet meer bij. En wij? Wij voelden ons even 18. Heel even, maar het was een goddelijk begin van de nieuwe week.

Ouder worden (1)

Vandaag sluit ik voor het 29-ste jaar achter elkaar de zomervakantie af met de Bierfeesten in m'n eigen Gulpen. Bijna drie decennia geleden begonnen als randprogramma voor de slotetappe van wat toen nog de Ronde van Nederland heette. Een vijftal jaren mocht ik samen met Astrid en andere bestuursleden proberen het evenement uit een financieel dal te halen en te pimpen. Met succes. Kortom, een zomer zonder Bierfeesten kan ik me niet voorstellen. Tot dit weekend.

Opeens vond ik me op zaterdagavond niet met het zoveelste pilsje terug aan een stehtisch voor het hoofdpodium of in de Dorpsstraat, maar heel even met een wijntje op een rustig terras aan de zijkant van waar het allemaal gebeurde. Tevergeefs speurden m'n ogen naar vrienden en kennissen met wie we jarenlang steeds drie dagen hebben doorgezakt tot het bitterzoete einde. Ze waren er niet (meer). Vanmiddag zullen we elkaar wel weer treffen, want de artiestenmiddag is nog steeds gezellig voor jong én oud. Helaas moet ik toegeven dat ook ik aan het (te harde) muzikale geweld van een groep als Sixty 1 Bars op vrijdag geen lol meer kan beleven, maar dat ik gisteravond erg trots was en genoot toen ik de lokale dj-kanjer Sjolson zoveel jongere gasten zag vermaken. Dat geldt blijkbaar niet meer voor mijn vrienden.

Toch wil ik het niet opgeven. Vandaar deze oproep: laten we volgend jaar bij de jubileumeditie op zaterdag in de luwte maar een eigen feestje bouwen. Startend met een lekker feestmenuutje van Roy en daarna vanaf een terras toch samen genieten van het unieke sfeertje in het dorp. De allerjongsten met een NIX 18-polsbandje op het plein en wij met een ALLES 50/60- bandje op gepaste afstand, maar niet minder plezier hebbend. Om ook in 2015 op zondagavond traditioneel  na Erwin af te sluiten met zo'n ongezonde maar overheerlijke hamburger met alles erop en eraan. Zoals dat elk jaar (alleen) mag op de derde zondag van augustus in Gulpen op het mooiste en gezelligste pleintje van het Heuvelland.

Vakantie 2014 (2)

We zijn slow starters, Annet en ik, zeker op vakantie. Dus op deze tweede vakantiedag moeten we ons tegen onze zin haasten om de deadline van het hotelontbijt in Oud-London te halen. Zo'n morgenmaal in een logement blinkt bovendien bijna nooit uit door originaliteit en dat is voor ons vaak een reden om voor het ontbijt een verrassend plekje in de stad te zoeken. Maar ook daar is het nu te laat voor. Aan het tafeltje naast ons meldt zich opeens Ruud van Nistelrooij, de nieuwe assistent van Hiddink. Ik krijg plaatsvervangende schaamte als na amper drie minuten al een vader zich meldt met het verzoek of zijn kids met hem op de foto mogen en andere hotelgasten hem meteen aanspreken alsof broerlief wat eerder is opgestaan. 'Ruud, lekker geslapen? Klaar om weer eens te gaan werken, Ruud?'  

Ik ben er in elk geval snel klaar mee en ben vroeger dan gepland bij de buren, het sportcentrum van de KNVB. Aan de overkant zie ik tientallen enthousiaste spelertjes bezig aan de slotdag van hun KNVB-voetbalkamp. Even meepikken, deze flashback. Dertig jaar geleden begeleidde ik zelf nog zo'n groep dolenthousiaste voetballertjes tijdens de voetbalkampen van de KNVB, Frans Hoek en Wiel Coerver. Doodvermoeiend was zo'n week, maar het was o zo dankbaar om die jonge gasten een hele week te helpen hun droom om ooit profvoetballer te worden ietwat te versterken door aan hun techniek te werken. Hiddink is blijkbaar op deze eerste werkdag ook te vroeg. En ja, hoor. Meteen duwt een vader zijn eigen Van Persie-tje naar voren en dicteert dwingend: 'Ga met meneer Hiddink op de foto'. Het jongetje kijkt vertwijfeld en vraagt ontwapenend: 'Ik wil niet met die meneer op de foto, wie is dat?' De licht-bejaarde opvolger van Van Gaal vindt het prachtig en zal er een uur later over verhalen tijdens het interview met het Jeugdjournaal.

  

Na de zeer sterke presentatie van Hiddink gaat het meteen richting Koen en Ity, onze vrienden in Heerenveen. Vanaf het moment dat Koen de Friese uitgave van m'n boek over Foppe de Haan voor zijn rekening nam, proberen Annet en ik een keer per jaar de Eekma's steeds nieuwe, verrassende kanten van Zuid-Limburg en de Euregio te laten ontdekken en in de zomer nemen zij een lang weekend op z'n Fries revanche. De extra pareltjes waren dit jaar:

- het diner in het restaurant van Landhotel Legemeer in Langweer. Anderen zullen vooral genieten op en van de aanpalende golfbaan, wij deden dat van het voor- en hoofdgerecht en het toetje: verrassende smaken, goede porties en een uitstekende prijs-/kwaliteitsverhouding. En omdat we in het begin wat langer hadden moeten wachten, was de rode wijn van het hoofdgerecht keurig op de rekening doorgestreept. Echt een aanrader. Ook dit jaar werden we bevestigd in onze ervaring dat Friesland culinair heel wat te bieden heeft.  

   

Vakantie 2014 (1)

Mijn gedachtestroom heeft eind juli zijn limiet absoluut bereikt. M'n lijf protesteert al een paar dagen in de vorm van spontane slaapaanvallen en irritante kwaaltjes. Ja, het was leuk in die eerste helft van de vakantie: het werken aan de WK-special van De Voetbaltrainer, de ontmoetingen elders in het land met bijzondere mensen als basis voor nieuwe verhalen voor Puurzaam en de eindredactie voor het nieuwe boek 'Onderwijshelden'.
Maar de optelsom van leuke dingen kan ook te veel van het goede zijn, zeker na een energievretend slot van het schooljaar. Daarom is m'n de basiswens dit jaar de reisafstanden naar vakantieplekjes in het tweede deel te beperken. Geen Frankrijk, geen Zwitserland dus, maar wat naburige steden en opnieuw Friesland.

De persoonlijke voorkeur gaat uit naar een vakantiestart in Amsterdam, in combinatie met een bezoek aan een, van een zware operatie herstellende vriendin, Rusz. Dat voorstel haalt het niet, heeft zelfs geen enkele kans. Annet benoemt wat ik zelf ook weet doch graag ontken: die stad levert me in deze toestand te veel prikkels op, ook negatief. Decennia lang, eigenlijk sinds de befaamde Provo-tijd, heeft Amsterdam me een paar keer per jaar hetzelfde gevoel als elke geboren Amsterdammer bezorgd: hier gebeurt het en dus wil ik er zijn. Maar de laatste tijd wordt dat gevoel minder. Ik geniet bijvoorbeeld nog steeds van een ontbijt in de foyer van het Concertgebouw of van een picknick in het Vondelpark. In de musea of op de bovenste verdieping van de bieb, in Carré en bij de kleine festivals. Voel me thuis als het veertje achter CS me weer eens naar de NDSM-werf brengt of als ik me opnieuw vergaap aan bijvoorbeeld de prachtige boekencollectie bij MENDO in een van de Negen Straatjes. Maar tegelijk erger ik me aan de toenemende chaos, die al begint als je je auto in het P+R-deel van de Arena parkeert en een vervolg krijgt als je in de binnenstad de terreur van fietsers moet ondergaan. En aan de vervuiling, de bespottelijke hotelprijzen als er ook maar even een wat groter evenement is en de Amsterdamse humor die steeds meer trekjes van bijtend sarcasme dan van (h)eerlijke zelfspot vertoont. Toch houd ik nog steeds van de stad en vind ik de recente kwalificatie van hoofddirecteur Wim Pijbes van het Rijksmuseum - 'Amsterdam is vies, vuig en vol' - te sterk, maar ik voel als niet-Amsterdammer wel aan waarom hij zich tot die uitspraak heeft laten verleiden.

Het is altijd mooi als 'werk' en vrije tijd samenkomen. Dus zorgt de presentatie van Guus Hiddink als nieuwe bondscoach er op 1 augustus voor dat we onze vakantie 2014 starten in Utrecht en Zeist. Vooral de Domstad verrast ons aangenaam en is meer dan een redelijk alternatief voor de hoofdstad. We worden zelfs opnieuw verliefd op een stad. Het begint al meteen met de P+R-locatie De Uithof. Overzichtelijk, geen gedoe met kaartjes, maar één ticket van 5 euro om in- en uit te rijden en een dag gratis openbaar vervoer. Betekent al minimaal twintig minuten minder stress dan in de Arena.














Al snel ontdekken we, wandelend door de oude binnenstad, hoeveel zachter de stad Utrecht, haar inwoners en bezoekers zijn. De ultieme verpersoonlijking daarvan vinden we in Sjaak. Tegenover het stadhuis (Korte Minrebroedersstraat 5) ben je niet alleen een gelukkig mens als je in zijn lunchroom 'De Burgemeester' een van zijn vier verse soepen, boterhammen, broodjes, panini's, muffins of brownies proeft, maar vooral ook als je ziet met hoeveel liefde hij elke gast bedient of de kussentjes onder de grote boom aan de overkant rangschikt. Alles ademt rust, betrokkenheid en vakmanschap uit. Sjaak kijkt je nog met een echte, warme glimlach aan, telt eerlijke prijzen, heeft oog voor details en zijn geheugen is nog niet vervangen door een zakcomputer. Even blij verrast zijn we door de omgeving van het Domplein met een prachtige binnentuin (Pandhof) en Flora's hofje.

We ondergaan hoe ook de mensen om ons heen daardoor in de slow-stand worden geplaatst. Precies wat we nodig hadden.
Dat gevoel blijft aanwezig als we op nummer 7 van het aangrenzende Janskerkhof en nummer 3 in de Servetstraat in twee prachtige boekhandels verdwalen: Erven J. Bijleveld - dat volgend jaar al 150 jaar zelfstandig is - en Libris waar we onze toekomstige opa- en oma-status bevestigen door de aankoop van het beroemde meesterwerk 'De Kleine Prins' in een prentenboekuitgave. Om te stelen, zo mooi, maar we betalen toch maar. We sluiten culinair af alsof we in Toscane zitten, maar in werkelijkheid zijn het de bomen bij het Italiaanse restaurant Delano op het pleintje bij het Conservatorium, op loopafstand van het CS. Uitstekende anti-pasta en serveersters die in alle drukte toch uitstralen dat ze plezier in hun werk hebben.

We ronden deze ontspannen eerste vakantiedag af met een ijsgerecht op het zonnige terras van 'ons' hotel Oud-London in Zeist, op loopafstand van de plek waar Hiddink de volgende dag aan zijn nieuwe uitdaging begint als 67-jarige. Hoopvol, nietwaar....(wordt vervolgd).    

     

Do Nothing Day

Het is doorgaans nog voor zessen als ik mijn ogen open om aan een nieuwe dag te mogen beginnen: het lot van een vroege vogel. Routinematig stap ik dan meteen uit bed, loop half slaapdronken naar mijn werkkamer en druk op de aan-knop van mijn Dell. Haar opstartfase negeer ik door toiletbezoek, wat lauw water, het opladen van mijn iPhone en/of iPad en de eerste zonde: een net iets groter stukje puur chocolade dan goed voor me is. De Correspondent en de lokale krant worden vervolgens digitaal gescand, de eerste mails al belachelijk vroeg beantwoord.

Maar op deze Do Nothing Day is, nee moet het anders. Juni staat bij mij namelijk ook in het teken van deelname aan het Clean Up Your Life-project van Patty Golsteijn. Haar visitekaartje en FB-pagina verklapt dat New York de thuisbasis van deze minimalist is, van waaruit ze online "vooral zzp'ers leert hoe te kappen met alle crap in hun leven en werk." Deze maand zet ze daarvoor een gratis traject uit, waarbij je leert veel effectiever en bewuster met je tijd om te gaan. In eerste instantie dacht Patty met zo'n 15 personen aan de slag te kunnen gaan, maar inmiddels zijn het er vele honderden die elkaar ook nog eens onderling ondersteunen via een exclusieve Facebook-pagina met louter vraag-en antwoord-opties en telefoongesprekken.

Inmiddels zijn we door Patty aangemoedigd om handige, tijdbesparende tools bij ons agendabeheer in te zetten, heel bewust 'ME-time' vast te leggen, kritisch naar onze afspraken te kijken en een aantal te schrappen of effectiever te organiseren. Voor de grootste uitdaging tot nu toe is pinksterzaterdag gereserveerd: die Do Nothing Day. De opdracht is even simpel als zwaar: gun jezelf in je eigen omgeving een dagje helemaal niets doen, maar je mag daarbij wel je eigen grenzen bepalen.

De start valt mee. Vrijdagavond lever ik vrij enthousiast mijn iPhone en iPad bij Annet in en mijn werkkamer wordt officieel tot verboden gebied verklaard. De bewuste dag begint met het zo instellen van een rolgordijn dat alleen het mooiste partje uitzicht mijn blikveld wordt. Bijna een uur kijk en luister ik roerloos vanuit dat perspectief. Het is een ontdekkingstocht: het Spotify-vrije concert van de vogels en hun slim omgaan met thermiek. En het spel van de zon met weerkaatsende elementen in de overdadige natuur, die tegelijkertijd ook de dagtaak verbeeldt: er gewoon zijn. Niet meer, niet minder.

Na een extra lange douche wordt de traditionele weekplanning onder het zaterdagontbijt vervangen door het in superslow tempo bewust genieten van ei, broodje en koffie. Wat wel nog past, is de klassieke muziek op de achtergrond.

Dan treden de eerste ontwenningsverschijnselen op. Als ik in een luie stoel op het terras aan het volgende blokje 'bewust niets doen' begin, krijg ik last van to do-neigingen in mijn hoofd. Gelukkig heeft een goede vriendin me ooit geleerd dat je op zo'n moment aan een routineklus moet beginnen die al je aandacht opeist. De ramen zijn al gewassen, voor strijken is het te heet en dus leen ik de kleurpotloden en sjablonen van Annet en kleur ik mijn eerste mandala ooit in. Het helpt totdat na een halfuurtje een ietwat verkeerde kleurkeuze naar mijn gevoel het eindresultaat in gevaar brengt. Natuurlijk gaat het daar niet om, zo houd ik me zelf voor, maar toch voelt het anders, ook op een dag dat Niets moet.

Het zoeken naar routines om het hoofd leeg te houden, handhaaf ik als ik een lange wandeling maak naar een reeds eerder geplande pinksterlezing van Huub Oosterhuis in het klooster van Wittem. Mijn focus ligt op het steeds zoeken naar hetzelfde soort bloem of het kinderlijk springen van de ene witte tegel naar de andere. Veel te vroeg meld ik me in de kloosterwinkel voor een kaartje. Het Do Nothing - idee verleidt me om niet de resterende tijd te reserveren voor het bezoeken van een expositie maar voor het zitten op een bankje bij het pas aangelegde asverstrooiingsveldje in de kloostertuin. Even mijmer ik over mijn eigen eindigheid, maar tot mijn eigen verrassing denk ik al snel... helemaal niets. Ik mag er zijn. Punt.

Toeval bestaat niet. Dus rept ook Oosterhuis die middag over de zin van het niets doen als hij dichter Henriette Roland Holst citeert:
Leer stil zijn en leer niets doen en leer wachten:
't geheim der sterken school altijd daarin,
dat zij zich instelden op lange drachte' en
intoomden d' ongestuime dadenzin.

Na afloop scan ik bij een heerlijk stuk appeltaart - dus met kaneel - in een nabijgelegen kasteeltuin de omgeving op een andere manier. Deze keer kijk ik niet naar andere genieters, hun bewegingen, kaartkeuzes en opvallende auto's maar probeer het verhaal van de vijver, de bomen, de paden, de struiken en alweer de vogels te begrijpen. Weer thuis neem ik de door Patty aanbevolen plek op de bank in. Blijkbaar is niets doen best vermoeiend, want een gepland power napje wordt een diepe slaap van meer dan een uur.

Een groot deel van de dag heeft Annet ook voor nietsdoen gekozen en wil dit graag ook richting avondeten doorzetten. In restaurant 'Bie de tantes' vinden we allebei dat we in het kader van deze dag voor 'gezond' moeten gaan. Een salade vis vooraf en als hoofdgerecht de vergeten groente knolselderij: een plak groente bekleed met geitenkaas, gepaneerd met nootjes en geserveerd met een saus van Limburgse heerlijkheid (abrikoosjes, Els la Vera en mosterd).

Daarna helpt de natuur de dagcirkel rond te maken door opnieuw aandacht voor de thermiek op te eisen. Als de zwoele zomeravond begint, volgen we deze keer vanaf de tuinbank niet de invloed daarvan op vogels maar op vier grote luchtballonnen, die zich ogenschijnlijk moeiteloos aan het trage dagritme aanpassen.

Uit stil protest tegen het niet aanwezig kunnen zijn bij het Stones-concert op Pinkpop, sluiten we deze opmerkelijke dag bewust af met het kijken naar de Ntr-documentaire over de Beatlemania... We durven het amper naar elkaar uit te spreken, maar doen het voor de eerste keer sinds onze jeugd toch: 'Misschien waren we in ons hart toch meer Beatles- dan Stones-fan'. Het moet niet gekker worden, zelfs niet op deze Do Nothing Day, die op zeker over niet al te lange tijd een vervolg zal krijgen! Ook in het Pattyloze tijdperk.  

.  

Waarom die van mij? (2)

Meer dan 3500 keer werd er binnen een dag geklikt op het blog 'Waarom die van mij?' naar aanleiding van het vreselijke incident in Gulpen, waarvan Yoeran het slachtoffer werd. De gestelde vragen in het blog riepen nieuwe vragen op en vele reacties. Die van Gaby, een 43-jarige moeder, verdient ook alle aandacht en dus om gedeeld te worden en mondt uit in een oproep: wie doet mee? 

Met tranen in mijn ogen en het voelbare verdriet van de ouders en dierbaren van Youran heb ik dit bericht gelezen en ook mij laat het niet meer los. Als moeder van een zoon van 20 en een dochter van 18 herken ik maar al te goed het gevoel dat me iedere keer weer in de ban heeft als mijn kinderen op stap gaan. Iedere keer ben ik weer blij als ik de sleutel hoor omdraaien en ze weer veilig thuis zijn. Helaas heb ik ook al diverse malen midden in de nacht de telefoon horen overgaan of de deurbel gehoord om te horen dat het niet goed is gegaan die nacht met stappen en dat laat me niet meer los. Nu is het weer enkele weken rustig maar mijn moederhart raakt al in paniek als ze me vertellen dat ze uitgaan. In wat voor een maatschappij leven we toch. 

En jeugdzorg? Daar kan ik geen zinnig woord over zeggen. Ze komen wel maar het lijkt erop dat het alleen maar gaat om uurtje factuurtje en niet om onze losgeslagen jeugd ook daadwerkelijk te helpen.

Regels om drankmisbruik te voorkomen die worden opgelegd door onze overheid, maar wat heb je daaraan als deze niet gehandhaafd worden. Horeca gelegenheden waar ze gewoon naar binnen kunnen met een ID of ov-chipkaart van een oudere vriend of vriendin. Drank die gehaald wordt door een oudere vriend of vriendin en noem het allemaal maar op....het gaat veel te gemakkelijk.

En om het iedere keer maar op de opvoeding te gooien, of op het feit dat een jongere uit een gebroken gezin komt vind ik ook wel erg gemakkelijk. Laten we ons eens in de jeugd van tegenwoordig verdiepen en je zult erachter komen dat ze het heel moeilijk hebben in deze tijd met volwassen worden. Het gaat veel sneller als vroeger bij "ons" en er wordt ook veel meer van ze verwacht...De maatschappij is helaas alleen nog maar gebaseerd op presteren, presteren en presteren en een groot deel van onze jongeren kan hier niet aan voldoen. Dat willen ze wel maar het lukt gewoon niet. 

Dit geweld is inderdaad "gruwelijk en zinloos" een jongen vecht voor zijn leven en ik wil niet weten hoeveel meer met hem op dit moment in heel Nederland. Dit moet STOPPEN maar dat lukt ons alleen als we dat "samen" doen. Grootouders, ouders, de kinderen, broers, zussen, leraren, hulpverlening en de hele maatschappij dan kan het ons misschien lukken....

Maar de vraag blijft hoe? Op deze vraag moet toch een antwoord zijn zodat steeds minder ouders zich de vraag hoeven te stellen Waarom, waarom die van mij???"

'Maar de vraag blijft 'hoe'?', zegt deze moeder. Misschien moeten we met een paar mensen heel klein beginnen, door bij elkaar te komen en naar antwoorden te zoeken om die te vertalen naar concrete acties. Wie helpt mee de eerste stappen te zetten?

Waarom die van mij?

Yoeran ken ik niet. Toch voelt het sinds deze week of hij een deel van mij is, van mijn wereld. Ik weet dankzij de social media dat hij op dit moment vecht voor zijn leven, hoe vreedzaam hij ook ogenschijnlijk in het ziekenhuisbed ligt. Foto’s op zijn Facebook-pagina vertellen over een knappe kerel met een uitstraling van iemand die de hele wereld uitdaagt om samen met hem het avontuur aan te gaan. Gelukkig beseft hij nu niet dat die kans in de nacht van donderdag op vrijdag zoveel malen kleiner is geworden door een nachtmerrie met vreselijke gevolgen.

Elke vakantie gaan in Gulpen op de donderdagen de deuren van de lokale disco open om jongeren, voor wie het uitgaansaanbod in het Zuid-Limburgse Heuvelland doorgaans erg eenzijdig en miniem is, de kans te geven zich te amuseren. Helaas zorgt de combinatie van drank en andere drugs er regelmatig voor dat te veel discogangers zo tegen twee uur opgefokt zijn en dus luidruchtig en baldadig worden. Het tijdstip en de locatie zijn bekend, maar één nachtelijke patrouillewagen voor een groot gebied is ontoereikend om als politie preventief te kunnen handelen. Dus is het elke keer vooral een kwestie van geluk of pech of je op zo’n donderdagavond als buurtbewoner alleen materiële schade hebt of – en dat is ontelbare keren erger -  de pech dat je zoon- of dochterlief betrokken is bij een vechtpartij of een ander naar incident met stevige fysieke en mentale gevolgen.

Yoeran en dus zijn dierbare familie en vrienden hadden afgelopen donderdag nog meer pech. Ook Yoeran liep op die voorspelbare tijd en locatie door Gulpen, samen met een vriend. Acht kaal geschoren leeftijdgenoten in het zwart begonnen, zo is de lezing van de politie, zonder reden op hem in te slaan. Yoeran viel daarbij met zijn hoofd keihard op een vensterbank en vanaf dat vreselijke moment veranderde zijn leven en dat van zijn ouders. Via een berichtje van zijn neef Robert, die ik wel goed ken, hoorde ik er van en nu laat het me niet meer los. Het stormt in mijn hoofd door een spervuur aan vragen. Eerst waren er de vragen uit woede en machteloosheid. Wanneer benoemen we die toenemende agressie in al zijn vormen eindelijk als hét maatschappelijk thema dat moet worden aangepakt? Waarom doen we niets aan die falende jeugdzorg? Wanneer stopt die tijdrovende bureaucratie bij de politie, opdat er weer middelen en mankracht zijn als ze nodig zijn? Vragen, die werden afgewisseld met wraakgetinte beelden richting de daders en tranen als ik me realiseer wat de ouders van Yoeran nu moeten doormaken. Hoe kun je überhaupt leven met het idee dat je zoon er misschien niet meer zal zijn of in elk geval nooit meer zoals je hem 19 jaar hebt gekend. Een onmenselijke gedachte en opgave, te groot om te kunnen beseffen wat dat betekent.

Maar opeens krijg ik een sms’je van een goede vriendin uit Amsterdam, die over het vreselijke incident heeft gelezen. Zij wijst me er eerst op dat ze zinloos geweld een vreemde term vindt, omdat geweld altijd zinloos is. En daarna benoemt ze wat in Gulpen is gebeurd, als ‘gruwelijk’. Allereerst natuurlijk voor Yoeran en de zijnen, maar toch ook voor de ouders van de acht daders, die straks eveneens moeten dealen met de pijn die ze de rest van hun leven met zich meedragen als ook in hun hoofd steeds weer de vraag zal opduiken: ‘Waarom, waarom die van mij?’