Welkom

Mijn naam is Tjeu. Een ontelbare woordenstroom heb ik in mijn leven al gedeeld. Met vrienden, lezers, leerlingen, collega's en onbekenden. Vol liefde, emotie, soms met woede, dan weer met grote dankbaarheid. In boeken, op schoolborden, in trendy magazines, tijdschriften en nu online. Voor mij, voor jou.



dinsdag 30 november 2010

Anders leren

Maandag bracht ik 15 leerlingen bij elkaar in C-mill in Heerlen, een voormalige Philips-fabriek waar nu allerlei creatieve bedrijven werken aan het nieuwe imago van Heerlen als culturele en economische broedplaats voor de Euregio.


Al enige tijd ben ik ervan overtuigd dat je talentontwikkeling bij kinderen het beste kunt stimuleren door informeel leren. Geef hun een uitdagende leeromgeving, zorg voor goede online en andere randvoorwaarden en bedenk samen een uitdagende leervraag. De beste garantie dat er iets heel moois ontstaat. Zo ook maandag. Vijf middelbare scholen uit Parkstad, van praktijkschool tot en met tweetalig vwo, hadden twee of drie leerlingen gevraagd om naar deze broedplaats te komen. De opdracht: ontwerp een gadget voor nieuwe brugklassers. Het werd, met enkele gepassioneerde, creatieve docenten en een heus ontwerpbureau als coaches op de achtergrond, een fantastisch leerfeest. Aan het einde van de dag had de trendy gymgirl aan de eerst volstrekt zwijgende leerling uit het praktijkonderwijs geleerd hoe hij samen met haar een fotocomic en een QR-code kon maken. Een vmbo-leerlinge hielp mij op een goudeerlijke manier een probleem met een laptop op te lossen. Ze zag dat ik aan het sukkelen was, kwam naar me toe en zei: "U heeft een probleem met het opslaan van dit document, hé? Laat mij het maar oplossen." Voordat ik wist, had ze mijn plaats al ingenomen en binnen een halve minuut het probleem opgelost.

Datzelfde meisje kwam om kwart voor twaalf weer naast me staan. Ik had aangekondigd dat we om twaalf uur zouden gaan lunchen in het bedrijfsrestaurant. Zij vond dat het ook wel wat eerder mocht en liet me haar pols zien. Ze had er een horloge op getekend waarop te zien was dat het bijna twaalf uur was! Een paar leerlingen zagen wat er gebeurde en sputterden onmiddellijk tegen: 'Eerst even dit afmaken. Of mogen we de opdracht ook meenemen naar het restaurant?' 

Aan het einde van de dag stonden we als volwassenen stomverbaasd te kijken naar het eindresultaat van deze eerste gezamenlijke broedplaats. Een ongelooflijk mooi gadget, kids die elkaar moeiteloos hadden geleerd om met een iPad om te gaan, samen een geweldig netwerk vormden, alle vaardigheden hadden toegepast die je als onderwijsman of -vrouw ook maar kunt bedenken. De slotvraag was: 'Wie zorgt er nu voor dat dit product van jullie ook echt wordt gemaakt?' Natuurlijk stak het gymmeisje meteen de hand op en ook weer die bijdehante vmbo-leerlinge van dat horloge. Maar ik moest mijn emoties bedwingen toen het gymmeisje voorstelde dat toch zeker ook die jongen van de praktijkschool erbij moest. Hij bloosde en sprak zijn eerste vier woorden van die dag binnen de groep uit: 'Ja, ik wil wel.' 

Aan het einde van deze onvergetelijke schooldag stap ik mijn school binnen en ontmoet een docent. 'Waar was je vandaag? Ik heb je gezocht. Moet die nieuwe module digitale vaardigheden echt? Het wordt weer tijd dat we vooral gewoon les gaan geven, vind ik.' Van OK naar KO. Ook in onderwijsland liggen die gevoelens heel dicht bij elkaar. Vertel mij wat! 

zondag 21 november 2010

Lenig denken

Bijna twee weken blogstilte van mijn kant.'Is uw blog misschien gedynamiteerd?' vroeg een Belgische vriend dit weekend. Nee, opgeblazen is slimmerkunde.blogspot.com zeker niet. Om in de Vlaamse stijl te blijven: ik was omnipresent, behalve in mijn eigen digitaal uitstalraam. Het was geen gebrek aan doorzettingsvermogen, hetgeen volgens de lessen van mijn voorbeeldblogger Karin (met-k.com) de belangrijkste competentie voor een blogger is. Mijn werk als directielid van een school onder druk slurpte die veertien dagen echter elk deeltje energie uit mijn toch al niet meer zo goddelijk lichaam. Maar na die charmante oproep uit Vlaanderen voel ik me bijna verplicht om weer wat frequenter te bloggen.

De tijd van lijstjes breekt weer aan. Eerst de wenslijstjes voor Sint en Kerst. Elk jaar een enorm gedoe. Opa heeft al alles. De kids hebben er eigenlijk geen tijd voor. En vrouwlief heeft wel altijd bescheiden keuzes, maar door het aantal wensjes is ook dat lijstje niet gemakkelijk om te zetten in een snel koopavondje 'Sint-presentjes scoren'. Dan heeft mijn collega en vriend Jos het heel wat makkelijker. De lijstjes van zijn dochter en vrouw zijn even voorspelbaar als makkelijk: boeken, boeken en nog eens boeken. Meer dan 3000 hebben zij er al van en je komt ze op elk plekje in hun huis tegen. De familie J.Bol-Com dus.

Toch weet ik zeker dat ze één boek nog niet hebben, want dat is pas verschenen. Het mailberichtje van mijn Vlaamse vriend zorgt ervoor dat ik het graag  als cadeautip wil delen. 'Lenig denken' is de titel. Je raadt het al: geschreven door een Vlaamse Ideeënmaker en journalist. In dit geval Sigrid van Iersel. Zij vindt dat creatief denken iets is wat iedereen in zich heeft en verder kan ontwikkelen. Ik citeer: "Het vermogen om creatief te denken helpt om flexibel om te gaan met veranderingen, nieuwe kansen te zien en eigen verantwoordelijkheid te nemen. Mijn boek Lenig denken bevat alle stappen die daar voor nodig zijn: het inzetten van je verbeelding, denken in mogelijkheden en kansen, het leggen van slimme verbindingen, et cetera. Met praktische tips, ideeën en oefeningen kun je zelf je vermogen tot creativiteit oprekken, soepeler en sterker maken."

Helaas wordt het kerstcadeau voor alle medewerkers van mijn school elk jaar al in augustus bepaald, anders had dit boek er beslist deel van uitgemaakt. Heb je je eigen lijstje nog niet af? Neem dan een kijkje op http://www.lenigdenken.com/. Je vindt er o.a.een filmpje waarin de auteurs meer vertellen over lenig denken en je kunt er als warming-up alvast een paar hoofdstukken downloaden. Meteen bestellen kan ook. Bij..... juist, ja!

zondag 7 november 2010

Het nieuwe werken

Zondag is de dag bij uitstek om minstens vijf dagen vooruit te kijken. Wat brengt de nieuwe week aan klussen, ontmoetingen, kansen en bedreigingen? Wanneer komt de balans tussen werk en vrije tijd in gevaar en kan ik daar alsnog iets aan doen? Een bezinningsmoment dat vooral werkt op de late zondagavond met de voeten op de bank, mooie muziek op de achtergrond en een Chateau Neubourg rechtstreeks uit die prachtige blauwe fles.

Maar een tweet van Anita Smit zorgt er vandaag voor dat dit moment al heel vroeg wordt opgezocht, zij het met een croissantje en koffie met opgeklopte melk in plaats van Neubourg...  Anita ken ik ook al van het project Slimmerkunde. Ze drong door tot de finale van de 'meest sexy ambtenaar', maar bewondering heb ik vooral voor haar betrokkenheid, creativiteit en out-of-the-box denken. Anita is een van die mensen die van nature en schijnbaar moeiteloos haar omgeving inspireert. Haar 'ding' is Het Nieuwe Werken. Vertrekpunt: je bepaalt zelf wanneer en vooral waar je werkt, als je maar de afgesproken resultaten haalt. Je mag dus ervoor kiezen om niet in de file te gaan staan maar alvast thuis te beginnen. Of een deel van de dag bij S2M te werken om meteen je netwerk te versterken. Of je kiest voor een andere omgeving die je veel beter vindt passen bij jou en je klus van dat moment, ook binnen het eigen kantoorgebouw. Volgers van het Nieuwe Werken bepalen zelf of ze ervoor kiezen uren onderweg te zijn naar en van een vergadering of liever de voorkeur aan skypen geven.

Van werknemers vraagt het Nieuwe Werken zeker wat meer discipline om die vrijheid aan te kunnen (...), van managers meer resultaatgerichte aansturing en een passende aanpassing van de werkplekken. Op het volgende filmpje is te zien hoe Anita dat op een ministerie heeft gerealiseerd:   http://bit.ly/b7QgYX
Komende week zul je ongetwijfeld meer over Het Nieuwe Werken horen en zien, want van 8 t/m 12 oktober is het, ja hoor, De Week van het Nieuwe Werken: http://bit.ly/9L8FdO. Voor mij een reden om vrijdag a.s. vier gemotiveerde 6 vwo'ers door het land te sturen om kennis te maken met dit fenomeen. Wordt vervolgd dus!

woensdag 3 november 2010

Kids

Het is vroeg, te vroeg. De harde herfstwind maakt me onrustig. Vanuit het raam zie ik hoe de gele blaadjes van bomen en struiken hun verlies nemen. 'Voor je midlifecrisis' zeiden mijn kids en lief big smilend toen ze mij voor vaderdag zo'n onoverkomelijke bladblazer gaven. Hoe bescheiden mijn tuin ook is: ja, het had wel wat. 'Ook makkelijk als het weer zoveel gaat sneeuwen als vorig jaar', was het doorslaggevend argument van mijn buurman én lotgenoot geweest. Alleen dankzij het technisch inzicht van Annet stond vorige week het gevaarte al klaar in de garage om stoep, straat en tuin belachelijk netjes te maken. En eerlijk gezegd: het riep toen ook een soort Sylvester Stallone-gevoel op als ik na het werk bij het parkeren van mijn auto die stoere bladruimer kon bewonderen. Het Uur U naderde rap. Maar welke ramp overkwam me gisteren? Mijn gemeente heeft sinds dit jaar blijkbaar als extra service een apparaat op wielen aangeschaft dat elke morgen keurig alle wegen en stoepen bladvrij maakt! Het resultaat: geen blaadjes meer, een bladblazer die opeens irritant in de weg staat en een niet verwerkte midlifecrisis. Het zijn zware dagen!

Nee, dan hebben enkele collega's van het project Slimmerkunde het veel beter geregeld. Zij kregen van hun kids een 'cadeau' dat wel werkt. En hoe! Erno Mijland bijvoorbeeld. Hij heeft samen met zijn zoon een leuke site opgezet, waarop zij allerlei filmpjes verzamelen die je heel goed bij een presentatie kunt inzetten. Keurig met een beschrijving van doel, inhoud en toepassingsmogelijkheden. Beslist de moeite waard:  http://bit.ly/cqYiVs Dat geldt zeker voor de site die Margreet van den Berg, een van de aardigste en deskundigste ICT-specialisten uit de onderwijswereld, deelt met zoonlief Martijn: http://ict-en-onderwijs.blogspot.com/

En wees gerust: mijn somberheid was vanochtend meteen weg, toen ik naar de volgende clip keek met een bijzondere variant op de inmiddels bekende flashmob-formule: http://bit.ly/bsjPpM