Nu het einde van het jaar nadert, breekt de tijd van lijstjes weer aan. Het mooiste, leukste, vervelendste, meest trendy. I love it. Vraag me niet waarom. Het is te vergelijken met mijn voorkeur om in dikke magazines niet eerst het hoofdverhaal te lezen, maar de columns en andere mini-diamanten tussen lappen tekst. Mijn kids vertalen deze persoonlijke tik jaarlijks in een makkelijk kerst- of vaderdagscadeautje: de nieuwste Youp van 't Hek, een oude Kees van Kooten, een inmiddels voorspelbare Mart Smeets of een mooie Hugo Borst. Maar dit jaar heb ik fijntjes laten weten dat dit niet meer hoeft. Via http://twitter.com/columnisten heb ik elke dag zo'n grote digitale keuze aan boeiende columnisten dat ik mijn kinderen wat cadeautjes betreft ook onder een snelheidsdeken leg: ze zullen er wat langer over moeten doen.
'Welk boek dan?' zal deze week wel de vraag worden. Voor alle duidelijkheid, ik heb niets te klagen: ze verrassen me regelmatig met hele leuke en vaak zeer originele presentjes, het liefst op minder conventionele momenten als Sinterklaas, Kerstmis of een verjaardag. Maar een of twee keer per jaar een boek voor pa, dat hoort er nu eenmaal bij. Om een antwoord te kunnen geven op die te verwachten vraag bekeek ik afgelopen zondag met toenemende interesse de literaire verjaardagsoogst van een vriend. De titel van één boek trok daarbij meteen mijn aandacht: 'Het numineuze'. Geschreven door een voornaamgenoot: Tjeu van den Berk. Op de acherzijde las ik de betekenis: 'Ervaringen kunnen soms overweldigend zijn, zoals prachtige berglandschappen, momenten van totale stilte, een wandeling langs een rivier, een zonsondergang, de witheid van de sneeuwvlakte, noem maar op. Het gebeurt aan ons zonder dat we er om vragen. De Duitse theoloog Rudolf Otto gaf er in zijn beroemde werk Das Heilige (1917) het woord ‘numineus’ aan. Het zijn volgens hem momenten van verbijstering (tremendum) en verrukking (fascinosum). Enerzijds boezemen ze angst in voor het grootse, een huivering (siddering) die ons schokt en soms zelfs overhoop haalt. Anderzijds trekken ze aan als een moment van overweldigende schoonheid en diepere zin.'
Het citaat houdt me al een paar dagen in de ban. Wat waren/zijn de numineuze momenten in mijn leven? De meest recente wil ik best delen. In april van dit jaar mocht ik in Lapland het Noorderlicht ondergaan. Hoewel het verschijnsel natuurkundig helemaal te verklaren is, was het voor mij van ondefinieerbare schoonheid. Een exclusief geschenk uit de hemel. Numineus, zo weet ik nu. Maar over numineuze momenten moet je niet lezen, die moet je louter ondergaan in volle hevigheid. Het probleem van het Kerstboek 2010 is dus nog niet opgelost. Wie heeft een lumineus inzicht in het aanbod?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten